Zo’n vijftien jaar geleden startte de Amerikaanse auteur Dan Buettner een onderzoek naar het geheim van een lang en gezond leven. Samen met een team van wetenschappers onderzocht hij de plekken op de wereld waar men het langst leeft en omcirkelde ze met blauwe inkt. Dat resulteerde in de zogenaamde ‘Blue Zones’. In het boek Blue Zones kookboek wordt je kennis over de zones bijgespijkerd aan de hand van informatie en recepten van de wereldwijde Blue Zone-inwoners. We spraken Dan over zijn idee van gezond oud worden en bevindingen die hij opdeed tijdens zijn interessante expedities. 

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: denk je echt dat iedereen honderd wil worden?

‘Ik denk dat iedereen het beste van de gegeven levensjaren wil maken. Het gros van de honderdjarigen die ik heb ontmoet lijdt niet aan dementie of is niet erg hulpbehoevend. Ze overlijden vreedzaam in hun slaap. Ik denk dat iedereen wel zo’n einde wil.’

Hoe ben je op het idee gekomen om het fenomeen te onderzoeken?

‘In de lente van 2000 stond ik aan het hoofd van een serie educatieve projecten. Ik hoorde toen over het ongebruikelijk hoge aantal van honderdjarigen in Okinawa. Het leek me interessant om dat gegeven verder te onderzoeken. Ik kreeg er gaandeweg steeds meer interesse in. Vijf jaar later heb ik Okinawa met een nieuw team van onderzoekers bezocht.’

Vanwaar de naam Blue Zones?

‘De Blue Zones zijn demografisch gezien bevestigd. Er wonen mensen die procentueel gezien het oudst worden. We hebben het de Blue Zones genoemd omdat wetenschappers Gianni Pes en Michel Poulain de regio’s identificeerden door kringen op de kaart te tekenen rondom de gebieden. Hun pen was blauw, en zo ontstond de naam Blue Zones.’

Kun je je bijzondere verhalen herinneren van toen je de zones bezocht?

‘Ik heb veel mooie verhalen, maar een van mijn favorieten gaat over Stamatis Moraitis, een vriend van me die van Ikaria naar Amerika is verhuisd om The American Dream te leven. Eenmaal in Amerika kreeg hij de diagnose terminale longkanker. Hij bedacht toen dat het een goed idee zou zijn om terug naar Ikaria te verhuizen om daar zijn laatste dagen uit te zitten. Hij plantte op Ikaria een wijngaard, at lokaal en spendeerde veel tijd met vrienden en familie. 35 jaar later leeft hij nog steeds, en denkt te zijn genezen van longkanker. Om dat te controleren is hij even teruggegaan naar Amerika, maar al zijn dokters waren inmiddels al overleden.’

Wat doe je zelf om zo gezond mogelijk te blijven?

‘Ik leef volgens de negen basisprincipes. Ik eet voor 95 procent plantaardig en beweeg zo veel mogelijk door naar mijn werk te fietsen, en zelfs calls aan te nemen tijdens het fietsen! Ik nodig ook graag vrienden uit om thuis te dineren, en te genieten van een glas wijn. Hoe lang we leven wordt voor twintig procent bepaald door onze genen, en voor tachtig procent bepaald door leefstijl.’

Wat moet men altijd in huis hebben om een gezonde voedingsbasis te creëren?

‘Bonen, groenten, noten, olijfolie, fruit en thee. Je gezonde leefstijl moet niet aanvoelen als een leven vol restricties. Koop een goed plant-based kookboek of volg een kookles over plant-based eten. We hebben in het Blue Zones kookboek de belangrijkste ingrediënten van elke Blue Zone onderzocht met een team van medische wetenschappers, antropologen, demografen en epidemiologen. We zijn tot een lijst gekomen waarbij we de meest frequent gebruikte ingrediënten hebben geassembleerd. In de Blue Zones hebben mensen weinig kanker, hartproblemen of obesitas. We zijn ook bij honderdjarigen in de keuken gaan kijken: wat gebruiken ze, hoe koken ze en welke oude kooktechnieken passen ze toe?’

Hoe zie je de toekomst van onze gezondheid?

‘Op korte termijn ben ik bang dat fastfood de gezondheid van mensen zal verslechteren. Wat mij hoop geeft is de manier waarop millennials en Generatie X meer plant-based probeert te eten en interesse toont in bedrijven die innoverend plant-based voeding op de markt brengen.’

Tekst Marina de Massiac
Fotografie Fitzerald Jego & David Mclain