Slaperig, uitgeblust en nergens zin in? Als je continu gapend door de dag gaat en zelfs je gebruikelijke kop koffie je niet meer redt, zou het zomaar kunnen dat je kampt met een ijzertekort. Maar wat is dat precies en — belangrijker nog — hoe kom je er weer van af?

IJzertekort: wat is het?
Ijzer is een mineraal dat onmisbaar is voor het lichaam. Het zorgt er namelijk voor dat rode bloedcellen voldoende zuurstof kunnen transporteren. Te weinig ijzer betekent dus: minder zuurstof in je bloed, en dat zorgt voor klachten als vermoeidheid en futloosheid. Wanneer je structureel te weinig ijzer binnenkrijgt, kan dat resulteren in bloedarmoede – ook wel anemie genoemd.

De symptomen op een rij

• Extreme vermoeidheid: niet zo gek als je dag in, dag uit zonder genoeg zuurstofreserve rondloopt. Het voelt alsof je energietank nooit vol komt te zitten.
• Bleke huid: kijk eens in de spiegel of bij daglicht. Heeft je gezicht een vale of bleke teint gekregen? Dat kan een teken zijn.
• Duizeligheid en hoofdpijn: door een verminderde zuurstoftoevoer kan je sneller last krijgen van een licht gevoel in je hoofd.
• Broze nagels of haaruitval: je lichaam moet creatief omgaan met wat er aan ijzer binnenkomt. Soms betaalt je uiterlijk daar de prijs voor.
• Verhoogde hartslag en kortademigheid: je hart moet harder pompen om de boel draaiende te houden.

Je ijzer op peil houden

• Eet ijzerrijke voeding, denk aan spinazie, linzen, kikkererwten, rode biet, noten en zaden (met name pompoenpitten). Eet je vlees? Dan zijn rode vleeswaren en lever de ijzerbommetjes die je zoekt. Combineer ze met vitamine C (terug te vinden in paprika of citrusvruchten) voor een betere opname. Een salade van spinazie met sinaasappelblokjes is dus een prima zet!

• Gebruik supplementen (maar wees voorzichtig)! Heb je een bewezen tekort? Een ijzersupplement kan helpen, maar neem het niet zomaar zonder medisch advies. Je wil je lichaam immers niet overbelasten.

• Pas op met koffie en thee, want koffie en zwarte thee kunnen je ijzeropname flink verminderen. Drink ze liever buiten de maaltijden om of kies voor kruidenthee als je net ijzerrijk hebt gegeten.

• Ga voor verrijkte producten. Sommige granen, ontbijtproducten of plantaardige melksoorten zijn verrijkt met ijzer. Dat maakt een ijzerboost in je ochtendroutine proppen een stuk makkelijker.

Wanneer naar de huisarts?
Een ijzertekort is geen pretje en kan je dagelijkse leven flink beïnvloeden. Blijven de klachten aanhouden, raak je sneller buiten adem of word je duizelig bij de kleinste inspanning? Dan is professionele hulp de beste optie. Een bloedonderzoek is zo gepiept en voorkomt dat je onnodig lang met klachten blijft rondlopen.

LEES OOK: The power of pilates

Tekst: Jari Putteman