Voor de afgelopen editie van TEFAF Maastricht werd Talkies door de Franse high jeweler Van Cleef & Arpels verwelkomd om samen deze beurs voor fijne kunst bij te wonen. Het Maison, dat bekend staat om haar iconische en sprookjesachtige juwelen- en horlogecreaties en hoogwaardige en innovatieve technieken, neemt hier jaarlijks aan deel met de presentatie van de heritage-collectie. Alexandrine Maviel Sonet, Patrimony & Exhibitions Director van Van Cleef & Arpels, neemt ons mee in de indrukwekkende, romantische geschiedenis en het DNA van het Maison, van 1906 tot aan de jaren 90. Een week na ons bezoek zijn we nog aan het wegdromen over deze bijzondere collectie!

De heritage-collectie van Van Cleef & Arpels is opgericht in 2007 en omvat inmiddels bijna tweehonderd historische stukken, juwelen en kostbare objecten, uit de Juwelen- en Haute Joaillerie-lijnen. Tijdens TEFAF Maastricht presenteert Van Cleef & Arpels hier jaarlijks haar meest iconische designs.

Voordat we met het Maison TEFAF Maastricht bezoeken, arriveren we na een rit van drie uur vanuit Amsterdam in sprookjesachtig Maastricht. We overnachten in het immens romantische Kasteel van Ordingen en schuiven direct aan bij het diner, gehost door Van Cleef & Arpels, in een setting die je normaliter alleen in kostuumdrama’s zoals Bridgerton ziet. Overal komt het DNA van het Maison terug, zowel in de bloemige en romantische tablescaping als in de hotelkamer.

Tijdens het bezoek aan de prestigieuze kunstbeurs bewonderden we de bijzondere heritage-collectie van héél dichtbij, met stukken die variëren van de jaren 20 tot de jaren 90. Elk stuk heeft een uniek verhaal en een relatie met zijn eigen tijd. Zo zagen we in de jaren 20 vooral lange en zwierige juwelen, terwijl de juwelen in de jaren 40 meer ingetogen waren. Na de oorlog, in de jaren 50, refereerden de juwelen aan de tijd vóór de oorlog. In de jaren 70 nam kleur de overhand en stonden thema’s als natuur, couture en sprookjes centraal. In de jaren 80 en 90 werden blazers populairder bij vrouwen en zagen we een toename van chokers en kortere colliers.

4 vragen aan Patrimony & Exhibitions Director Alexandrine Maviel Sonet

Alexandrine richt zich op de patrimonial-collectie, die bestaat uit stukken die Van Cleef & Arpels heeft teruggekocht van klanten. Deze collectie wordt binnen het Maison tentoongesteld als een bijzondere verzameling die door de jaren heen het DNA en de expertise van het Maison weerspiegelen sinds de oprichting. In tegenstelling tot de heritage-collectie, waarvan de juwelen wél verkocht worden aan klanten, worden de stukken uit de patrimonial-collectie niet verkocht.

Waar zet het patrimoniumteam binnen Van Cleef & Arpels zich voor in?
‘Het patrimoniumteam heeft als taak om het patrimonium van het Maison te behouden, onderhouden en te verrijken. We zijn actief op verschillende vlakken. Ten eerste de collectie en de catalogus, The collection book van The Van Cleef & Arpels Collection (1906-1953), van de collectie van het Maison. De patrimonium collectie bevat bijna drieduizend designs, van 1906 tot 2010, dus we hebben een eeuw aan juwelen in onze collectie waar we goed voor zorgen. We organiseren ook tentoonstellingen van deze collectie en we presenteren juwelen over de hele wereld. We zorgen ook voor de archieven, dit is echt de ruggengraat van het Maison; hier wordt de geschiedenis bewaard. Daarnaast hebben we een transmissieteam dat trainingen geeft over de geschiedenis, techniek en de juwelenstijl van het Maison.’

Wat kun je ons vertellen over de heritage-stukken die hier op TEFAF worden gepresenteerd?
‘Ik ben erg trots op de selectie die we tijdens TEFAF Maastricht hebben gepresenteerd. We toonden dit jaar stukken uit verschillende tijdperken, bijna alle savoir-faire van de Maison. Er waren juwelen uit de jaren 30, die vrij zeldzaam zijn, maar ook uit de jaren 90, die tegenwoordig erg populair zijn. Ook te bewonderen waren enkele indrukwekkende stenen, zoals de groene smaragd in de Margriet Clip, en het hoogtepunt uit de collectie: het bloemenkranscollier uit 1955, van diamanten met daartussen turquoisen edelstenen.’

Welke historische periode is jouw favoriet?
‘Ik denk dat alle periodes veel van mijn interesse hebben. Wat ik leuk vind om te zien in de verschillende periodes, is hun relatie met de kunst uit die tijd. Als we kijken naar juwelen uit de jaren 20, zien we bijvoorbeeld een strik, een broche, geïnspireerd door couture. Ik denk dat dit stuk vrij representatief is voor de periode waarin het werd gemaakt, met de couture-inspiratie en de witte juwelen die destijds populair waren. Er zijn ook stukken uit de jaren 50 en 60 die geïnspireerd zijn door tekenfilms, zoals kleine vogeltjes. Ik denk dat de relatie van het stuk met zijn eigen tijd dan ook heel interessant is.’

Tijdens de TEFAF keken we natuurlijk naar juwelen uit het verleden. Wat is kenmerkend voor de hedendaagse juwelen van Van Cleef & Arpels?
‘Je kunt de creaties uit het patrimonium terugzien in de hedendaagse ontwerpen en de herkenbare signatuur van het Maison. Deze historische stukken inspireerden deze ontwerpen, waarbij de gebruikte technieken en savoir-faire nog steeds hetzelfde en herkenbaar zijn.’

LEES OOK: BINNENKIJKEN IN DE NEDERLANDSE VAN CLEEF & ARPELS-BOETIEK

Tekst: Nikita Kanjer