Binnenkijken
Thuis bij modefotograaf Fritz Kok
Je moet het maar durven om van het gemoedelijke Amsterdam-Centrum te verhuizen naar het stoere IJmuiden, met een weids uitzicht op het ruige Noordzeekanaal en het industriële Tata Steel Hoogovenscomplex. Enkele jaren geleden nam modefotograaf Fritz Kok dat kordate besluit. Het was niet zozeer dat Amsterdam niet meer in zijn hart lag, hij werkt er nog steeds, maar meer nog welke bijzondere loft hij in IJmuiden kon kopen en renoveren. Het voormalig postkantoor in het centrum van het oude IJmuiden, gelegen in een klein straatje en parallel aan het Noordzeekanaal, toverde hij om tot nieuwe woonplek.
Vanuit het gebouw, origineel uit 1908, heeft hij aan de voorkant zicht op het ‘historische’ en aan de achterkant op het ‘industriële’ IJmuiden, met de stranden IJmuiden en Wijk aan Zee onder handbereik, en creëerde daar zijn eigen ‘maritieme’ woonsfeer. Fritz Kok, geboren en getogen in Amsterdam, startte in de jaren ‘80 eerst zijn creatieve carrière als collagekunstenaar, hij woonde en werkte in Los Angeles, New York en Parijs. Zijn collages waren voornamelijk geïnspireerd op cinema, illustraties en ’40 glamorous futurisme. Dat bracht hem ook op het spoor van de mode, en modefotografie in het bijzonder. Fritz: ‘Net als met mijn collages werd deze woonruimte vanuit verschillende sferen opgebouwd om zo een nieuw interieurbeeld te creëren. We hebben het “decor” van het voormalige postkantoor zijn eigen verhaal laten vertellen en hebben met onze nieuwe invulling ook niet echt één sfeerthema gekozen, maar ons laten inspireren door enerzijds een glamorous hotelsuite, een koloniaal scheepskantoor én een verlaten department store; een sfeer van comfortable feeling, international allure en elegant chic. Die liefde voor het modernisme en Hollywood Regency bruist nog steeds, dus dat het af en toe als een zoektocht voelt, dat klopt ook wel; een nieuw interieur creëren aan de hand van vintage vondsten en thema’s van toen zie ik ook een beetje als een bijzonder avontuur, en dat gold ook voor het oude postkantoor en de loft zèlf’.
IJmuider loft
Om vanuit Amsterdam naar IJmuiden te rijden kun je het beste de weg parallel aan het Noordzeekanaal nemen. Enerzijds voert die autoweg eerst door het desolate industrieterrein van Amsterdam-West, met zijn grote overslag- en transportbedrijven, dan weer langs het langgerekte Noordzeekanaal. Je hoeft eigenlijk niet na te denken, als je gewoon deze dijkweg volgt dan komt IJmuiden automatisch in zicht. De imposante rookpluimen van het Tata Steel-complex, de nieuwe Noordzeekanaalsluizen in aanbouw, het Forteiland IJmuiden, de ferryhaven, kades en kranen en daarboven de eeuwig rondcirkelende zeemeeuw, hij schijnt hier nergens te willen neerstrijken. Dat deed onze Amsterdamse modefotograaf en visual artist wél, hij verkoos deze ietwat rauw industriële sfeer als zijn verrassende ‘thuishaven’; een oud postkantoor gelegen in de Kanaalstraat, één straat parallel aan de Kanaaldijk. En met zijn historische context van negentiende-eeuwse gebouwen vormt het een hemelsbreed verschil met de stoere haven van IJmuiden.
Maritime hotel
Fritz Kok kreeg de kans om een appartement in het oude postkantoor in IJmuiden te kopen. Dit historische gebouw gebouwd in 1908, met typische ‘postkantoorstijlkenmerken’ in architectuur. Fritz zag meteen de potentie van deze 320m2 grote ruimte voor zowel wonen als werken. Fritz: ‘Na jarenlang dienst te hebben gedaan als postkantoor heeft het gebouw in de jaren ‘80 enkele jaren leeggestaan. Daarna deed het dienst als antikraakatelier voor een kunstenaar die houtkachels bouwde, later als residentie van een architect. Begin jaren ‘90 kreeg het gebouw een woonbestemming en werd het gesplitst in appartementen, maar de toenmalige eigenaren hadden moeite om de grote “publieke” ruimte om te toveren tot een gezellige en functionele ruimte. Met mij als huidige bewoner heeft het postkantoor nu zijn ware bestemming gevonden als klassieke woonloft. Aan de achterkant uitkijkend over de drukke zeesluizen met grote zeetankers en de vishaven met z’n geparkeerde olieplatformen op loopafstand, bood de inspiratie voor een interieurstijl gebaseerd op een leegstaand “zeemanspension” zich snel aan’. De entree van het oude postkantoor is nog bijna hetzelfde gebleven. Door de simpele toevoeging van een vintage kast van Markplaats, een oud scheepsmodel van de ss Rotterdam, zwart-witfotowerken van hemzelf en een neonlamp “Maritime Hotel” uit een Rotterdams havenkantoor, heeft Fritz al meteen een goede toon gezet, die van creatieve mix en match van sferen, stijlen en objecten. Als je daarna de grote loftruimte betreedt voelt het eerst als een internationaal hotel. ‘Een oude houten café-bar die ooit door de “kachelkunstenaar” was overgebracht uit België, versterkt deze sfeer van vergetelheid en staat bij de ingang van de loft als een verlaten hotelreceptie. Hij staat recht tegenover de intieme bibliotheek, waardoor het espressoapparaat en de bar nu dienstdoet als snelle koffieplek voor vrienden’. Daarna gaat de sfeer over naar ‘scheepskantoor’, getuige de grote vintage spreektafel met bijpassende vergaderstoelen uit een oud Rotterdams kantoorgebouw. Op het woonpodium oogt het met zijn elegante uitstalling van vitrine, luxe comfortabele meubels en antieke lampen als La Samaritaine – de welbekende chique Parijse department store. De ruimte kent een indeling met kolommen, imposante togen en gewelfde plafonds geschilderd in een offwhite, wat het totaal kathedraalachtig maakt en dat alles met een wel heel markante lichtroze houten vloer. ‘De plankenvloer in de centrale ruimte is in een rustige tint geschilderd. Dit werkt mooi als vrolijke tegenhanger voor de melancholie die wordt versterkt met her en der geplaatste vintage scheepsschilderijen. De recente verbouwing en reconstructie van het historische pand bestond vooral uit het openbreken van muren en het weghalen van een verlaagd plafond, waardoor de ruimtelijke mogelijkheden van het voormalige postkantoor zich optimaal wisten te presenteren’.
Aan de voorkant van het pand zitten drie grote toogramen waardoor in de ochtend het zonlicht naar binnen komt. De keuze voor zes identieke vintage hanglampen maakt dat de loftruimte als totaal intact blijft, maar door Kok’s keuze voor verschillende vintage en antieke meubels en second hand lampen zorgt dat elke kleinere ruimte een aparte sfeerbenadering meekrijgt. De sfeer bij de living en master bedroom is wel heel bijzonder doordat het als enige ruimte zonlicht van boven krijgt via het originele grote daklicht. ‘Het daglicht dat via de grote dakramen naar binnenkruipt is het meest bijzondere aan het pand. Dit voorziet de ruimte op elk moment van de dag van een andere lichtsfeer. Dat licht is zó bijzonder dat mijn camera continu staat opgesteld in huis om op elk moment van de dag die sfeer vast te kunnen leggen. Overdag loop je hier door een oud hotel uit de jaren ’30 en ‘s avonds waan je je op een echte Hitchcockfilmset; je reist hier echt door de tijd’, vertelt Fritz Kok. In de living annex master bedroom plaatste hij ook nog een haardpartij die recent zijn finishing touch kreeg met een verwijzing naar de historische ‘20 en ‘30 ocean steamliners van weleer. Op het podium werd een hotelsuite gecreëerd die plaats biedt aan een XL-hotelbed grenzend aan de living. Centraal daar is een jaren dertig zandstenen open haard, afgemaakt met een driedimensionale wandsculptuur in Art Deco-stijl, waarop een hoge scheepsboeg opduikt uit tropische bladeren; een custom made element van Fritz Kok zelf. De vloer is met ‘wall to wall’ heringbone sisaltapijt afgedekt dat doet denken aan gevlochten scheepstouwen.
Plastisch chirurg
Fritz Kok is een rasechte Amsterdammer, geboren én getogen, volgde een modeopleiding aan de Rietveld Academie Amsterdam, daarna vervolgde hij in de jaren ‘80 zijn creatieve carrière eigenlijk eerst als collagekunstenaar. Enkele van zijn zwart-witte collagewerken sieren nog zijn IJmuider loftruimte. Fritz: ‘Begin twintig trok ik de wereld in. Ik kwam in Los Angeles terecht waar ik bij modewarenhuis Maxfield kwam te werken voor de styling van de etalages. Maxfield mocht geweldig genoeg gebruikmaken van de bijzondere decorstukken van Paramount Pictures uit Hollywood. Daar vond ik de mooiste stukken voor mijn styling van de etalages. Het is uiteindelijk heel inspirerend geweest voor mijn creatief werk later’. Uiteindelijk bracht hem dat op het spoor van de mode, en modefotografie in het bijzonder. Als fotograaf en visual artist werkte hij voor verschillende grote opdrachtgevers zoals Thierry Mugler, Roberto Cavalli, MOOOI, Marlies Dekkers en textielproducent Vlisco. Zijn aanpak toont een fantastische feeling voor enscenering, net zoals het interieur van deze IJmuider loft. Centraal in de ruimte staat een kitchen counter, eigenlijk alleen de kraan verraadt dat het een functie voor koken heeft. Samen met de lederen zitbank, halverwege keukenruimte en living, had het ook een cocktailbar kunnen zijn. Dat deze betovering niet alleen Fritz raakt, blijkt uit het feit dat veel collegafotografen het pand uitkiezen als locatie voor mode- of interieurshoots; zo heeft Fritz het oude postkantoor van IJmuiden voorzien van een nieuwe bestemming als woon- én werkplek. Fritz tenslotte: ‘Het postkantoor zelf werkte in de verbouwingsfase heel goed mee en het leek wel alsof ze tegen de “plastisch chirurg” zeiden: “Kom nu maar op met die on-Hollandse glamour en geef me het gezicht dat ik verdien”. De ruimte spiegelt zich anno 2019 als een nieuwe parel in de haven van Oud-IJmuiden, waar de internationale cruiseliners en vrachtboten achter haar langs glijden naar de open zee’.